skąd by nie
-
kamień obrazy
24.10.202324.10.2023Szanowni Państwo,
skąd wziął się związek frazeologiczny "kamień obrazy"? Próbuję odnaleźć historię, która stoi za tym sformułowaniem i nie potrafię znaleźć. Proszę o pomoc.
Z wyrazami szacunku,
Marek Mikołajec
-
koniądz
23.09.202323.09.2023Chciałabym dowiedzieć się, jakie jest pochodzenie wyrazu „koniądz”, obecnego w co starszych słownikach (i tekstach) i oznaczającego bodajże skandynawskiego wodza. Czytałam w niektórych miejscach, że ma to być jakieś starodawne zapożyczenie z języków germańskich, skąd pochodzić ma słowo ksiądz, ale np. "Poradnik Językowy" 2/1950 sugeruje, że jest to wytwór Stefana Żeromskiego. I faktycznie najstarszy utwór, gdzie ten wyraz udało mi się znaleźć, to „Powieść o udałym Walgierzu” Żeromskiego. Czy jest to faktycznie jego twór, a w tym czy innym przypadku na jaki wyraz możemy wskazać jako źródłosłów? Szwedzkie „konung”?
-
li tylko20.02.200320.02.2003Szanowni Państwo,
właśnie przeczytałam odpowiedź na pytanie dotyczące -li i pragnę zapytać o coś, o czym nie było mowy: skąd się wzięło używanie li w sposób następujący: „Czy jest to li tylko zabawa?”? Czy takie li tylko znaczeniowo różni się od zwykłego tylko?
Z góry dziękuję.
-
łosiowe spodnie23.02.201423.02.2014Czym są (bądź były, bo to chyba rzecz staroświecka) łosiowe spodnie? Białe, łosiowe spodnie. Skąd ten łoś?
-
maćkowa dziurka8.04.20148.04.2014W dzieciństwie słyszałem uwagę, bym nie mówił przy jedzeniu, „bo mi w maćkową dziurkę wpadnie” i się zakrztuszę. Skąd wzięło się to określenie na tchawicę?
-
meritum i podobne16.02.201516.02.2015Dzień dobry,
od kilku dni nie daje mi spokoju następująca kwestia: skąd akcent proparoksytoniczny w wyrazie meritum? Słowa zapożyczone z końcówką -um, takie jak liceum, akwarium, a nawet – wbrew rosnącej w mediach popularności trzeciej sylaby od końca – muzeum, akcentujemy wszak paroksytonicznie. Jakie zasady regulują akcentowanie w wyrazach zapożyczonych?
Pozdrawiam serdecznie
tw
-
mieć duszę na ramieniu7.12.20107.12.2010Dzień dobry,
bardzo proszę o wyjaśnienie, skąd w naszym języku wzięło się powiedzenie mieć duszę na ramieniu.
Pozdrawiam
Urszula Szuszkiewicz -
na anioł Pański20.02.200420.02.2004Skąd wzięły się formy typu Na anioł Pański, na miły Bóg? Dlaczego nie respektuje się w tych wyrażeniach deklinacji, a więc na anioła pańskiego, na miłego Boga, chociaż – o dziwo – istnieje używana powszechnie forma na Boga miłego?
-
naczynie16.02.201216.02.2012Zauważyłem, że moja babcia, która pochodzi z okolic Stalowej Woli, używa słowa naczynie w znaczeniu zbiorowym. Chcąc na przykład oznajmić konieczność umycia kilku garnków i talerzy, zawsze powie „Muszę umyć naczynie”, nigdy zaś: „Muszę umyć naczynia”. Zastanawia mnie, skąd się to bierze – czy jest to jakaś swoistość dialektyczna?
-
nad Niemnem z Niemenem17.03.201417.03.2014Dlaczego mówimy: nad Niemnem (rzeką), ale z Niemenem (piosenkarzem)? Skąd rozbieżności w odmianie tego samego słowa w różnych znaczeniach?
